هر چند از همان آغاز، پیشنهاد کاهش 10 کیلومتری سرعت مجاز در بزرگراه ها و اتوبان ها با واکنش های مختلف و البته منفی بعضی از ظاهرا کارشناسان و مردم مواجه شد اما در بررسی علل روند کاهشی تلفات ناشی از سوانح رانندگی در کشور های پیشرفته در می یابیم که این مورد یعنی کاهش سرعت مجاز به همراه دو عامل دیگر آموزش و فرهنگ سازی از اصلی ترین موارد تاثیر گذار بر کاهش تلفات جاده ای محسوب می شوند.
به عنوان نمونه با نگاهی اجمالی به روند کاهشی تعداد کشته ها در کشور اسپانیا در می یابیم، که تنظیم و اعمال مقررات سخت گیرانه، بهره برداری از سیستم های نظارتی هوشمند در جاده ها، آموزش و فرهنگ سازی بسیار گسترده و متمرکز و همچنین کاهش سرعت مجاز چگونه توانسته این کشور را در رسیدن به مقصود یاری رساند. کشوری که در سال 1989 با بیش از 9344 کشته در سوانح رانندگی از جایگاه ناامید کننده ای در اتحادیه اروپا برخوردار بود، به کمک بهره گیری از همین ابزار علمی و به روز در پایان سال 2016 رقم کشته های خود را به 1810 رساند.
جالب است بدانید که این کشور بر اساس برنامه تدوین شده بلند مدتی که از سال 2011 در دستور کار قرار داده، قصد دارد تا سال 2020 رقم تلفات ناشی از سوانح رانندگی خود را به صفر برساند، هر چند رسیدن به رقم صفر کمی بعید به نظر می رسد اما تلاش در جهت رسیدن به این نقطه مطلوب اقدام در خور تحسینی، هم برای دولتمردان و هم برای مردم این کشور بشمار می آید.
حال ما در کشور خود چگونه از این تجارب بهره می بریم و کارشناسان و نخبگان ما چگونه از بعضی از این طرح های بدیهی و آزمون پس داده استقبال می کنند. ما اساسا مردم دم دمی مزاجی هستیم از ایجاد هر گونه محدودیت و نظارتی وحشت داریم، طی یکی دو سال گذشته بیشترین اعتراضات را نسبت به سیستم های هوشمند از جمله سپهتن و دوربین های نظارتی ابراز داشته ایم، این اواخر هم کمی پا فراتر گذاشته و معترض پیشنهاد کاهش 10 کیلومتری سرعت مجاز شده ایم.
ما کلا اعتقادی هم به مقوله آموزش و فرهنگ سازی نداریم چرا که خود را از نظر فرهنگی در بالاترین جایگاه می بینیم، در محافل دوستانه و شب نشینی ها ساعت ها در باب فرهنگ صحیح رانندگی بالای منبر می رویم اما پشت فرمان تنها عنصری که در رانندگی ما نمود ندارد همین فرهنگ فلک زده است. نمی دانم آیا مردم اسپانیا هم در برابر تدوین و اجرای قوانینی که در نهایت سود سرشار آن به خودشان باز می گردد، همچون ما مقاومت می کنند یا نه؟ اما نیک می دانم که ظریب قانون پذیری آنان به مراتب پیشرفته تر از ماست.
افتخار ما تلفات 1600 نفری در سوانح رانندگی است، مردم دولت را متهم می دانند و بعضی از دولتمردان مردم را، رسانه ها هم به فراخور حالشان گاهی به نعل میزند و گاهی به میخ. کاهش سرعت مجاز در اسپانیا اقدام پسندیده ای است اما در ایران نوعی محدودیت بشمار می آید که گاهی باعث افزایش احتمال به خواب رفتن راننده پشت فرمان می شود، سختگیری در روند آموزش و تحویل گواهینامه در غرب هم خوب است اما در کشور ما می شود گیر الکی، سیستم سپهتن و دوربین های نظارتی هم در اروپا عالی است اما اینجا می شود بلای جان راننده و محدود کننده فضای خصوصی آن، واقعا جالب است.
بنده فقط می توانم به ضرس قاطع خدمت شما مردم شریف عرض کنم که بدون کمک و همراهی ما هیچ کاری در زمینه کاهش تلفات جاده ای از دست مدیران و مسئولان ساخته نیست، اگر قانونی وضع می شود تضمین اجرای آن با ماست، یعنی اگر نخواهیم هیچ اتفاقی رخ نمی دهد. در حالی که تمام دنیا در حال طی کردن روند کاهشی کشته های خود هستند ما در سال جاری با توقف این روند رو به رو شده ایم، توقفی که به هیچ عنوان زیبنده نیست.
منبع حامعه خیری تحلیلی الف